Obowiązek ustanowienia nadzoru inwestorskiego
Zgodnie z ustawą Prawo budowlane, organizacja procesu budowy leży po stronie inwestora. Do jego obowiązków należy zapewnienie m.in. wykonania robót budowlanych i nadzoru nad ich wykonaniem przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych (w uzasadnionych przypadkach).
Ponadto prawo budowlane przewiduje, że organ administracji architektoniczno-budowlanej może w decyzji o pozwoleniu na budowę nałożyć na inwestora obowiązek ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego – np. ze względu na wysoki stopień skomplikowania inwestycji lub jej wpływ na środowisko. W praktyce oznacza to, że inwestor ponosi odpowiedzialność za zapewnienie nadzoru w sytuacjach wskazanych przez prawo, a wymogi prawne jasno określają sytuacje i rodzaje inwestycji, w których nadzór inwestorski jest obligatoryjny.
Obowiązek ustanowienia nadzoru inwestorskiego występuje m.in.:
w sytuacjach występowania wysokiego stopnia skomplikowania robót lub trudnych warunków gruntowych
inwestor musi zapewnić nadzór przez osoby z odpowiednimi kwalifikacjami.
w odpowiedzi na decyzję administracyjną przy pozwoleniu na budowę
starosta/prezydent miasta/wojewoda może nałożyć obowiązek inspektora inwestorskiego (art.19 PB).
wtedy, gdy inwestycja dotyczy określonego rodzaju obiektu, obowiązek ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego jest określony przepisami
np. budynki użyteczności publicznej o kubaturze ponad 2 500 m³ lub obiekty powyżej 15 m wysokości (Zgodnie z §2 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 19 listopada 2001 r. w sprawie rodzajów obiektów budowlanych, przy których realizacji jest wymagane ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego).
Nie trzeba, ale warto
W przypadku prostszych inwestycji udział inspektora nadzoru inwestorskiego nie jest wymagany. To może skłaniać inwestorów do rezygnacji z tej usługi, licząc na oszczędności. Warto jednak pamiętać, że nawet przy mniejszych projektach inspektor może przynieść realne korzyści finansowe i organizacyjne.
Inspektor pełni rolę niezależnego kontrolera. Sprawdza jakość robót i ich zgodność z projektem oraz przepisami prawa budowlanego. Jego obecność na budowie pozwala zapobiegać poważnym błędom konstrukcyjnym i wykonawczym. Takie wady często trudno usunąć bez ingerencji w strukturę budynku. Mogą dotyczyć np. źle wykonanych fundamentów, instalacji czy izolacji. Choć początkowo niewidoczne, z czasem powodują spadek wartości nieruchomości, kosztowne naprawy, a nawet ograniczenia w użytkowaniu budynku.
Profesjonalny nadzór działa jak system wczesnego ostrzegania. Wychwytuje błędy na etapie ich powstawania, gdy są jeszcze łatwe i tanie do usunięcia.
Inspektor reprezentuje też interesy inwestora wobec wykonawcy. Pomaga uniknąć opóźnień, dodatkowych kosztów i niezgodności z harmonogramem. Jest niezależny od wykonawcy, co zapewnia obiektywizm i profesjonalizm. Wspiera w prowadzeniu dokumentacji i dba o transparentność procesu inwestycyjnego.
Inspektor nadzoru towarzyszy inwestycji od początku do końca. Nadzoruje budowę, próby instalacji, odbiory i przekazanie obiektu do użytkowania. Dlatego nawet jeśli jego udział nie jest wymagany, warto powierzyć tę funkcję profesjonalistom. To inwestycja w jakość, bezpieczeństwo i spokój. To także oznaka profesjonalnego podejścia niezależnie od skali projektu.